O autorze

Kariera zawodowa i działalność publiczna

Zbigniew Grzyb pełnił liczne funkcje publiczne, powierzane mu zarówno przez instytucje państwowe i samorządowe jak i podmioty prawa handlowego. Na początku swojej kariery zawodowej został Zastępcą Dyrektora Wydziału Kultury Fizycznej i Turystyki w Urzędzie Miasta Krakowa, który wówczas pełnił funkcję stolicy województwa miejskiego krakowskiego. Następnie objął stanowisko Kierownika Wydziału Spraw Obywatelskich w Urzędzie Miejskim w Andrychowiee, a potem Dyrektora Wydziału Zdrowia Urzędu Wojewódzkiego w Bielsku-Białej. W tej roli zarządzał służbą zdrowia w województwie bielskim i nadzorował prace nad ukończeniem Szpitala Wojewódzkiego w Bielsku-Białej. Odpowiadał także za wdrażanie Służby Cywilnej w strukturach urzędu wojewódzkiego. Po zakończeniu pracy w Bielsku-Białej rozpoczął działalność w Grupie Kapitałowej AZB "Andropol" S.A. w Andrychowie, początkowo jako Kierownik Badania Rynku, a następnie jako Kierownik Rynków Wschodnich. Następnie został powołany przez Radę Nadzorczą na stanowisko Prezesa Zarządu warszawskiej Fundacji "Samorządność i Demokracja". Po wygranych wyborach samorządowych objął urząd wójta Gminy Iwanowice. Później pełnił funkcję Prezesa Spółdzielni Mieszkaniowej "Budostal", a w 2016 roku rozpoczął pracę w KRUS – najpierw jako Kierownik Placówki Terenowej w Proszowicach, a od lipca 2024 roku jako Główny Specjalista w Wadowicach.

Działalność przedsiębiorcza i wydawnicza

W swojej karierze zawodowej Zbigniew Grzyb podejmował także inicjatywy na własny rachunek. Był właścicielem, a następnie pełnomocnikiem właściciela Firmy Promocyjnej "Fungus", która specjalizowała się w pośrednictwie w handlu zagranicznym oraz działalności wydawniczej. W tamtym okresie pełnił również funkcję redaktora naczelnego czasopism takich jak „Kurier Polski – wszystko dla wszystkich”, „Nowe Forum Gospodarcze” oraz „Strony Demokracji”, co pozwoliło mu aktywnie uczestniczyć w kształtowaniu opinii publicznej i dialogu społeczno-politycznego.

Zaangażowanie w ruch demokratyczny

Patrząc na jego życiorys warto odnotować jego aktywność w okresie zmian ustrojowych w Polsce w latach osiemdziesiątych ubiegłym wieku, ponieważ miała ona duży wpływ na ukształtowanie jego systemu wartości i życiowe wybory. Zbigniew Grzyb, będąc studentem I roku Uniwersytetu Jagiellońskiego, zaangażował się w młodzieżowy ruch demokratyczny, który ukształtował jego postawę obywatelską. W październiku 1980 roku współtworzył Akademicki Klub Demokratyczny UJ, który już w lutym 1981 roku przekształcił się w Związek Młodzieży Demokratycznej. Organizacja ta została zdelegalizowana w stanie wojennym, jednak mimo zakazu młodzież demokratyczna kontynuowała działalność w „podziemiu”, utrzymując bliskie kontakty z innymi organizacjami nielegalnej wówczas opozycji demokratycznej w Polsce, zwłaszcza z NSZZ „Solidarność” i ZWM "Wici". Natomiast: na „powierzchni”, pod patronatem Stronnictwa Demokratycznego, powstał Ruch Młodych Demokratów, a Zbigniew Grzyb został najpierw Przewodniczącym Krakowskiego Komitetu Młodych Demokratów, a następnie Przewodniczącym Krajowej Rady Młodych Demokratów SD. W 1989 roku doprowadził do sądowej reaktywacji Związku Młodzieży Demokratycznej i objął funkcję przewodniczącego Krajowej Rady, którą pełnił do osiągnięcia maksymalnego wieku członkostwa – 30 lat. Działalność ta przyniosła mu trwałe miejsce w historii ruchu młododemokratycznego w Polsce.

W 2015 roku ukazała się książka Adriana Tyszkiewicza pt. „Pomiędzy afirmacją a negacją. Ruch młododemokratyczny w PRL”. Autor, opierając się na źródłach archiwalnych, przybliżył historię tego ruchu, począwszy od Związku Polskiej Młodzieży Demokratycznej z 1927 roku, przez działalność Ruchu Młodej Demokracji w czasie okupacji, aż po ZMD z lat 1981 i 1989. W książce w sposób zauważalny pojawiła sie postać Zbigniewa Grzyba, jako jednej z kluczowych postaci odradzającego się ruchu młodzieży demokratycznej lat 80 ub. wieku.

Środowisko i działalność na rzecz społeczności lokalnej

Zbigniew Grzyb pochodzi z rodziny chłopskiej więc od najmłodszych lat jest związany z rolnictwem oraz kulturą i tradycją krakowską. Jest propagatorem gådki krakoski, inicjatorem Festiwali Gådki Krakowski oraz twórcą słownika Gådki Krakoski. Jest także autorem wielu publikacji, w tym przedstawień scenicznych, pprezentujacych szeroko rozumianą kulturę, tradycję, obyczaj Krakowiaków, zwłaszcza gådkę krakoską. Wiele z tych tekstów jest pisanych właśnie gådką.

Społecznie prowadzi także witrynę internetową wislon.tv, poświęconą kulturze regionu. Pasjonuje się lokalną historią – na stronie rodzinnej miejscowości narama.pl udostępnia archiwalne dokumenty i swoje opracowania dotyczące historii Naramy, sięgające aż do średniowiecza.

Od 1980 roku aktywnie działa w Ochotniczej Straży Pożarnej, gdzie pełnił m.in. funkcje Prezesa Zarządu Gminnego ZOSP w Iwanowicach oraz członka Zarządu Powiatu Krakowskiego Ziemskiego ZOSP. W tym kontekście trzeba zazbaczyć, że jako Prezes ZG ZOSP oraz Wójt Gminy Iwanowice, zainicjował uchwałę Rady Gminy oraz ogólnokrajową akcję informacyjną mającą na celu przyznanie strażakom OSP świadczeń ratowniczych za lata aktywnej służby. Dzięki wsparciu inicjatywy przez Zarząd Główny ZOSP RP oraz zaangażowaniu wielu senatorów i posłów, inicjatywa zakończyła się sukcesem. 17 grudnia 2021 r. Sejm RP przyjął ustawę o ochotniczych strażach pożarnych, gwarantującą strażakom-ratownikom OSP świadczenie po 25 latach służby (dla mężczyzn) lub po 20 latach (dla kobiet), za ich wkład w działania ratownicze.

Odznaczenia i wyróżnienia

Za swoją działalność społeczną Zbigniew Grzyb został uhonorowany licznymi odznaczeniami. Otrzymał Złoty, Srebrny oraz Brązowy Krzyż Zasługi RP za wkład w rozwój społeczności lokalnej i zaangażowanie w sprawy publiczne. Złoty Krzyż Zasługi RP oraz Srebrny Krzyż Zasługi RP zostały mu wręczone zwłaszcza za propagowanie gådki krakowskiej i utworzenie jej słownika, zasługi dla ludowej tradycji i kultury Krakowiaków, pracę mającą na celu przyznanie strażakom OSP świadczeń ratowniczych, a także za pracę badawczą i publikacyjną na tematy związane z historią Małej Ojczyzny.

Ponadto, za zasługi na rzecz pożarnictwa, Zbigniew Grzyb został wyróżniony Srebrnym i Brązowym Medalem „Za Zasługi dla Pożarnictwa”.

Otrzymał również Odznakę Honorową Klubu Żołnierzy Frontowych 6PDP jako wyraz wdzięczności za pomoc udzielaną kombatantom tej formacji.

oprac: SI/AI