🏡 Przejdź do Wislon.tv

D

Dala - podkreślenie rozpoczęcia jakiejś czynności, np: nie móg ślyźć i dala sie drzyć
Danina - dawniej podatek gminny
Darzyć sie, wydarzyć sie - darzyć się, poszczęścić się, obrodzić
Darmo, darymnie - nadaremnie
Debrza - wądół, dół
Dekiel, dekielek - pokrywa, przykrywka
Denko, dynko - dno
Despet, despecić, despetny, despetnik - robić cos na przekór, na złość
Destamynt, destamont - testament
Dinks - przedmiot, lub jego część, która może służyć do wszystkiego i do niczego
Dłubacka - uciążliwa, powolna praca, dłubok – osoba wolno pracująca
Dnieć - świtac
Do - do, ale też, jako przedrostek z czasownikiem, z reguły odpowiada literackiemu "z" np. dobić - zbić, doloć, doprać - zbić mocno,
Docna - do końca
Dodnia - bardzo wcześnie rano, o świtaniu
Dognać - dopędzić
Dokumentnie - dokładnie Dokrzty - do końca, do okruszka, ale tez bardzo, np. dokrzty był biydny - był bardzo biedny
Do ludzi - między ludźmi, iść do ludzi - iść między ludzi
Dobytek - również gospodarstwo
Dockać sie, docekać sie - doczekać się
Docyckać - dossać do końca
Dogmyrać sie - doszukać się czegoś
Dognać - dogonić
Dojdziony - dojrzały, dogotowany, dopieczony
Dojimyntu, dojimontu, dojimyntnie - doszczętnie, całkiem, dogłębnie, do końca, wszystko
Doloć - pobić kogoś
Dołospuku - do rozpuku
Dostrzeżenie - dopilnowanie, strzyc - pilnować
Dostoły - dojrzały zwykle o owocach, zbożu, roślinach, itp.
Do zadku - do tyłu, na koniec
Doobkoła - dookoła
Dopiykać - dokuczać
Dopolony - dożarty, kłótliwy, złośliwy
Dopolynnia - przed południem
Dospomogać, dospomóc - dopomagać, wspomagać
Dostać wciyry - otrzymać lanie
Dościubać - nazbierać, ściubiać - zbierać, gromadzić
Dowołać mu/ji - nakrzyczeć na kogoś, wygarnąć komuś
Dozarty - kłótliwy, złośliwy, dożarty
Doziyrać - doglądać
Doźrałe, doźrały - dojrzałe, dojrzały
Drabinkos - karierowicz
Drapac - pazury na kołach do spulchniania ziemi, kultywator
Dreuch - pogardliwie o kokocie (kogucie)
Drob, drab - łobuz, ale również rodzaj podkrakowskiego kolędnika (dawniej pachołek, strażnik miejski)
Drobić - kruszyć np. chleb
Druślok - cedzak, durszlak
Druzba, druchna - niezamężne/nieżonaci świadkowie pary młodej
Dryg - zdolność do czegoś
Drypcić - drobić kroki przen. niecierpliwić się
Drzyć, darcie/a (z kiym) - drzeć, ale również krzyczeć, darcie/a - krzyki, drzyć się - krzyczeć, także drzeć pierze
Drzystek - ktos lub cos małego
Drzewina - drzewina, małe drzewo owocowe
Dubeltowo - dwukrotnie, ale też wielokroć
Duca, ducka - okrągły kosz pleciony z wikliny, w ducke - dużo, ale równiez przezwisko kobiety niskiej i otyłej
Duchym - szybko, ale również znaczy - koniecznie
Dudławe drzewo - spróchniałe, puste w środku
Dugo - długo
Dugocki - bardzo długi np. kij
Duldać - pić łapczywie
Dunoj, dunaj - głęboka rzeka
Dupa - dupa, tyłek, ale również tył, np. trzymo bat za dupom
Dupcyć, dupcyj - uprawiać seks
Dupek - maść w kartach, ktoś mało warty
Dupiaty, dupiato - mężczyzna czy kobieta z dużymi tyłkami
Dupowaty (w karku) - niezdara, niezguła
Dupne - duże, wielkie
Dupnonć - ukraść, uderzyć lub spaść z impetem czegoś
Durmać - ssać, ciagnąć wciągając mocno policzki, zaspakajać łaknienie
Dusa - dusza, ale również; rdzeń, środek, dusza
Dusa cłowiek - dobry człowiek
Dusić sie - kaszleć, brakować komuś powietrza
Durzyć, nadurzyć - buntować, podbuntowywać
Duzecko - dużo
Dwoić - mówić w drugiej osobie liczby mnogiej w przeciwieństwie do najedno, czyli w I.os. liczby poj.
Dwojak, dwojok - podwójny garnek
Dyć - przecież
Dychać - ciężko oddychać, sapać
Dychnąć - odpocząć
Dyć - przecież, ano Dybać, zdybać - czatować, dopaść kogoś
Dybel, dyble - kołek, kołki
Dyl - deska w podłodze
Dyndać - wisieć, ale równocześnie kiwać się, poruszać, telepać
Dyrdać, wdyrdy, wdyrcki - iść pieszo, w dyrdy, w dyrcki - pędem
Dziadek - dziadek, mężczyzna, który ma wnuki jest dziadkiem nawet dla swoich dzieci, wtedy mównią "nasi dziadek"
Dziada, dziaduś, dziod - dziad, żebrak, ktoś mało rozgarnięty
Dziadoski - żebraczy, zły, coś źle zrobione
Dziadostwo - coś mało wartościowe, źle zrobione, zepsute
Dziadówać - dziadować, żyć biednie, uciążliwie dopraszać się czegoś
Dziadówaty - biedny, byle jaki
Dziady - łachmany, niepotrzebne rupiecie, cos niepotrzebnego
Dziady go bijo - wymiotuje
Dziady ido w konty - zmierzcha
Dziamdziać, dziamdzia - rozlaźle, jeść powoli, długo żuć, mówić bardzo wolno
Dziedzina - kawał ziemi, ziemski (gospodarski) spadek
Dzińdzioły - bzdury, rzeczy nieprawdziwe
Dzioucha, dziewucha, dzieucha, dziousecka, dziousysko - dziewczyna, dziewczynka
Dzióbaty - ktoś po przebytej ospie, z dziobami na twarzy
Dziyrzok, dziyrzoń - dzierżak, dłuższa część cepów
Dziywka - służąca, niezależnie od stanu cywilnego
Dziyża - naczynie do wyrabiania ciasta
Dzyndzel - coś wystającego, wiszącego
Dźyyys! - widzisz, popatrz, zobacz, podziwiaj od: widziys - widzisz.
Dźwigać - podnosić coś, ale również nieść coś ciężkiego