🏡 Przejdź do Wislon.tv
N
Na - na czymś, ale również 'do", np. iść na miasto, na wieś, na Kraków i to zwykle "za czymś", ide na wieś za chłopym czyli idę na wieś po męża ;-) Na bórg - na kredyt Nabyć sie - być gdzieś długo Nachapać się - zgromadzić dużo czegoś Nachytać - nałapać Nachybcika - bardzo szybko Naciapać - nastrącać np. owoców Naciupać - narąbać np. drewna Naćkać sie - nażreć się, obeżreć się Nacynie (nocynie) - narzędzie Naćkać - napchać się, najeść nieprzywoicie Nadawać - skarżyć Nadać się - przydać się Nadołek, (+ciyńko) - górna część dwuczęściowe, szytej koszuli damskiej (ciyńko - górna część) Nadzucić - przesunąć, nadrzucić bronke - przysunąć konne narzędzie do spulchniania ziemi Nafajdać - zrobić (dużą) kupę Nafutrowany - najedzony (futer-jedzenie dla koni) Nagodać (na kogoś, komuś) - obmówić kogoś, naskarzyć, zrobić wyrzuty komuś Najduch - znaleziony Najsampierw - najpierw Najsamprzód - przed innych, przed innym; na przodzie Nadupcyć się - opić się alkoholem Nagniotek - odcisk Nakastlik - szafka nocna Nakłapać - nagadać (kłapać pyskiym – (obraźl) obmówić kogoś, nagadać bez sensu) Na miasto, na wieś - do miasta, do wsi Namanić się - wpaść w ręce, nadarzyć się Namówić - zgodzić kogoś do czegoś, uzgodnić warunki służby lub pracy Namówisko - umowa, kontrakt Na nogach - pieszo Na kocio łape, na wiaro - żyć bez ślubu Na kumory (iś) - iść na komorne, żenić się bez domu lub żadnego majątku Napaś (ć) - niezgoda, nieporozumienie , stąd dzisiejsza "napaść". Na piechty - pieszo Napientek (nopiyntek) - obcas Narencny (noryncny) - poręczny, nie sprawiający kłopotu, np. koń Naroncko (noroncko) - ilość np. roślin (liści buraczanych, trawy, koniczyny, itp.) ile można objąć jedną ręką Nart,narta (nort, norta) - podbicie u stopy, stąd nazwa współczesna - narty Narwany - postępujący bez przemyślenia skutków Naselnik (noselnik) - część uprzęży konia, połączenie chomąta z dyszlem wozu. Naści, nyści - tzrymaj, masz, bierz Naprawić coś - przysposobić narzędzie do wykonywania pracy, Narobiać - porabiać, co narobios - co porabiasz Narobiony - przyzwyczajony, przystosowany Na sermater - byle jak, do niczego, na straty Nasi - nasi, ale też: rodzice Na sprzedaj - na sprzedaż Nastompić się - przesunąć się (zwykle chodzi o zwierzęta) Naśpanować - naprężyć Naśtopyrcyć - nastroszyć, nadstawić coś ostrego (wyśtopyrcyć – wysunąć, wystawić coś ostrego) Na śtorc - pionowo, na stojąco, wyprężony Nawrot - podarunek na odchodnym, a ironicznie życzenie szybkiego pozbycia się "gościa" Nazdany - uczynny Na polu - na dworze Na zicher - na pewno Nazot - z powrotem Na wypłat - na kredyt Nawalić - dużo: dać, nałożyć, napić się za dużo alkoholu (jus ci nawale – już ci dużo dam (z przekąsem) Nawdzioć - ubrać coś, nałożyć coś na siebie, kogoś lub na coś Niecka - nieduże, wydrążone w drewnie naczynie do wyrobu ciasta; też - zagłębienie w ziemi Niedojda - nieudacznik, matołek, niesprawny psychicznie Niedorobiony - niezdarny Niedosolony - mało rozgarnięty Nieposolony - ktoś nieporadny, niedojda Nie dziwota - nic dziwnego Niegramotny - do niczego Nielusy - bez humoru, bez siły, nieswój, czegoś mu brakuje Niemendrus - intelektualny "nie orzeł", niemądry Niepeć - nie ma żartów, trzeba brać na poważnie, np. Jest niepeć, trza w noge! Niescenśnik - nieszczęsnik, ale niescenśnica to epilepsja, bo wielgo choroba to padaczka Nieskłanny/nieskładny - nie zdatny, niechętny, niezdolny (do czegoś) Niestydnik, niestydnica, niestydny - bezwstydnik, bezwstydnica, bezwstydny Niesłuchany - nie usłuchany, nieposłuszny Niewydarzony - nieudany, mało zaradny, opóźniony w rozwoju Niewymiarkowany, niemiarkowny - nie znający umiaru, nie pobłażający Nie stykło - brakło Niewyrozumialec - mało pojętny, nie mogący zrozumieć (wyrozumieć) Niezguła - niedołęga Nijaki - żaden Nikaj - nigdzie Nikto - nikt Ni mieć synsu - nie być utalentowany Niemok - nic nie może, w niczym "nie mocny", nieudaczny Niemotwórz - pechowiec Nie widzieć się - nie być przekonanym, coś jest nieprawdopodobnego Nieusłuchany, nieusłuchaniec - nieposłuszny Niezyniaty - nie ożeniony, kawaler Nizinier - inżynier No - tak, z przeciągłym "o" - potwierdzenie, Noc (nłoc) - noc, ale tez w znaczeniu pożycia małżenskiego (i nie tylko) - był z niom w nocy. No juści - na pewno nie tak, nie zgadzam się z tym (a juści – właśnie tak, oczywiście) Nogawica - nogawka u spodni, portek Noł - znowu, znów Noconć, nocynać - zacząć, zaczynać (w) noge - literackie "w nogi" - "a my w noge" - a my w nogi. Nolyź - znależć Nolepa - element w piecu kuchennym Nopiyntek - napiętek, obcas (część obuwia, która obejmuje piętę) Noród - społeczność, naród, ale w codziennym, potocznym rozumieniu oznacza przede wszystkim "pewną społeczność" Nosidło - nosidła, narzędzie do noszenia wody w wiadrach ze studni Nowotny - nowomodny, coś zupełnie nowego Nojpszód - przede wszystkim Nolyś - znaleźć Noze (nłoze) - a nóże, dalej Nozowina - nożyk, scyzoryk Nynusiać - usypiać (o niemowlaku) Nyści (naści) - bierz, daję ci, proszę