Słowa na literę S

Uwaga: "trz" - wymawia się zwykle jako "cz", "strz" jako ”szcz”

Zapis alfabetem krakowskim	Zapis alfabetem polskim (wymowa zbliżona)	Definicja, wyjaśnienia, przykłady
(do) strzăsku	(do) strzonsku	do upadłego, do granic możliwości
(po) strzymach	(po) strzymach	wszystko, na czym można się zawiesić rękami, różne sprzęty
Sabaśnik	Sabaśnik	piekarnik, (część pieca)
Šachråj, šajchråjka	Sz'achroj, sz'ajchrojka, śachraj, siachraj	szachraj, szachrajka, osoba nieuczciwa, oszukująca innych na dodatek ze skłonnością do kłamania
Sådzå	Sadza, sodzo, sodza	więzienie
Sadzić się	Sadzić się	stawiać się do kogoś
Sadzyniåk	Sadzyniok	nasada ziemniaka
Sagån	Sagan	czajnik
Sakramēncko	Sakramencko	niesamowicie
Saksefon	Saksefon	saksofon
Samoródka	Samoródka	samosiejka
Sånice	Sanice, sonice	przednia część sań na której wsparte są płazy
Sapa	Sapa	podmokły grunt, grzęzawisko lub bardzo gęsta potrawa
Sapramucko	Sapramucko	bardzo, bardzo mocno. Jest to pochodne słowo od sakramĕncko, ale, żeby świętej rzeczy nie przyzywać nadaremno, pojawiło się to słowo.
Sårkać	Sarkać, sorkać	szlochać
Sarniåk	Sarniok	młody jeleń
Sarpacka, sårpacka	Sarpacka, sorpacka	szarpanina, "lekka" bójkabitka, rozróba, bójka, pojedynek
Šarwark, Sarwark, serwaħ	Śarwark, Sarwark, serwach	obowiązkowe roboty publiczne
Scekacka, scekac	Scekacka, scekac	ktoś kłótliwy, kłótliwa (od scekać - szczekać)
Scĕściå dawać	Scenścio dawać	podawać rękę
Sħlēbiac	Schlybiac	ten co schlebia, przymila się
Scykać (uscykać)	Scykać (uscykać)	uciąć, oderwać, np. "uscyknonc pijofke" - oderwać pęd rośliny
Scērbok	Scyrbok	osoba z wadą zgryzu, z brakami w uzębieniu
Scērze gådać	Scyrze godać	mówić prawdę, mówić szczerze
Scērzyć	Scyrzyć	szczerzyć np. zęby (uśmiechać się)
Se	Se	sobie
Seħtać	Sechtać	szeptać
Sekurówać	Sekurówać	asekurować
Sēndzielizna	Sendzielizna, sędzielizna	szron
Senzerówać	Senzerować	cenzurować
Septåk, septåcek	Septok, septak, septocek	zegarek (żartobliwie)
Sērdak, ôpserdak	Syrdak, łopserdak	odzienie ze skóry baraniej, ale równie ôpserdak (łopserdak) to obdartus
Setny	Setny	tęgi, morowy, wart zaufania
Sfiksówać	Sfiksować	zgłupieć, oszaleć
Siadnăć	Siadnąć	usiąść
Sikôrecka	Sikorecka	młoda sikorka; młoda panna
Siksa	Siksa	młoda dziewczyna, podlotek; ale również dziewczyna lub kobieta dużo młodsza od osoby, która użyła tego określenia
Siłåc	Siłoc	określenie silnego mężczyzny
Siodłaty	Siodłaty	biały z elementami innokolorowymi
Siøpa, śløpa	Siompa, ślompa	mrzawka, która trwa jakiś dłuższy czas
Siăg, siăga	Siong, sionga	metr sześcienny (m3) drewna, kamienia, itp.
Sirota	Sirota	sierota, nieumiejąca należycie pracować człowiek nienadający się do pracy
Siēń	Siyń	pomieszczenie rozdzielające na przestrzał dom na dwie części
Siwka	Siwka	ultramaryna
Siēc	Siyc	kosić
Siēmieniaty, siēmieniatå	Siymieniaty, siymieniato	pstro-popielaty
Siēmieniec	Siymieniec	zupa z roztartych nasion konopi, z mlekiem
Siēń	Siyń	przedpokój
Skapcaniały	Skapcaniały	ktoś oklapły, bez życia
Skåtåk, skåtåk	Skatak, skotok	pasterz kóz, owiec, świń bo krów to pastur
Skiba	Skiba	kawałek odoranej ziemi, lub pajda czegoś np. chleba
Skibka	Skibka	mała część, kromka chleba
Skiħać się	Skichać się	nie podołać czemuś
Skiepścieć	Skiepścieć	zepsuć się, stracić na wartości, źle się poczuć, osłabnąć
Skipieć	Skipieć	kipieć
Skisły	Skisły	skwaśniały
Sklăć	Sklonć	nakrzyczeć używając "grubych" słów
Składać	Składać	złożyć, ułożyć coś, w tym. piosenkę
Składny, skłanny	Składny, skłanny	zręczny
Skłăt, Skłăd	Skłat, skłot	zręczność, ale też skład czegoś
Sknēra	Sknyra	skąpiec, osoba skąpa
Skôdnik, skôdnica	Skodnik, skodnica	osoba złośliwa i dokuczająca innym
Skôpcić się	Skopcić się	spalić się, ale też "puścić bąka" (spierdzieć się)
Skôpiec	Skopiec	naczynie do dojenia lub przechowywania mleka
Skopyrtnăć się, wykopyrtnăć sie	Skopyrtnonc się, wykopyrtnonć się	wywrócić się
Skårać	Skorać	ukarać
Skoro	Skoro	wcześnie, szybko, zaraz
Skorupa	Skorupa	skorupa, stara panna
Skóbel	Skóbel	zamknięcie w drzwiach
Skórzyć biyde	Skórzyć biyde	tracić czas na mało ważne sprawy
Skraja	Skraja	z kraja, na początku, z brzegu
Skrobać	Skrobać	obierać np. ziemniaki
Skrobigårnek	Skrobigornek	sknera
Skrobiny	Skrobiny	obierki
Skróć, skóli	Skróć, skóli	przez (np. skróć ciebie - przez ciebie)
Skrzele	Skszele	przednia część rozpinanej garderoby (capić za skrzele – "złapać za frak")
Skrzysić się	Skszysić się	otrzeźwić się, wzmocnić się, posilić się
Skubać	Skubać	drzeć, obdzierać, pozbawiać piór ~skubania – wspólne darcie pierza
Skuceć	Skuceć	jęczeć, narzekać, skuczeć
Skucek	Skucek	płaczek
Skucybiēda	Skucybiyda	ciągle narzekający, lamentujący
Skuli tego	Skuli tego	przez to, z tego powodu
Skuty	Skuty	spity, opity, narąbany
Słabiåk	Słabiok	mężczyzna słaby fizycznie
Słomiånka	Słomionka, słomianka	naczynie lub wycieraczka wykonana ze słomy
Słono (np. zapłacić)	Słono (np. zapłacić)	dużo np. zapłacić, przepłacić
Smaciårz, smaciåra	Smaciorz, smaciara	ktoś kto handluje szmatami; osoba niechlujna, nie dbająca o ubiór
Smaki	Smaki	rozkosz (i tam nie smaki – i tam nie ma rozkoszy, miodów)
Smarkåc, smarkula	Smarkoc, smarkula	smarkacz, określenie pobłażliwie-lekceważące w stosunku do dzieci
Smaruj stăd	Smaruj stond	poszedł won
Smary	Smary	smary, ale też lanie
Smatławy	Smatławy	szmatławy, z poplątanymi (ciągnącymi za sobą) nogami
Smoluch	Smoluch	osoba brudna i zaniedbana
Smrodziårz	Smrodziorz	osoba, która w towarzystwie wypuszcza gazy trawienne; niosąca niezbyt przyjemny zapach ze sobą
Smycka	Smycka	cienki pasek skórzany (rzemienny) często nabijany gwoździami przyczepiany do nożyka, scyzoryka ~klucka - przyczepiana do kluczy
Smyć	Smyć	zmyć
Smygnonć, smyrgnonć	Smygnonć, smyrgnonć	szybko uciec
Smyk	Smyk	określenie małego dziecka, zwykle ruchliwego i pełnego energii
Smykiēm (ciăgnąć co)	Smykiym (ciągnąć coś)	włóczyć, wlec coś
Smyknăć sie	Smyknąć się	przemknąć, przecisnąć się niepostrzeżenie
Smēndzić	Smyndzić	smędzić, żałośnie narzekać
Smyrać	Smyrać	głaskać, gładzić
Smysła	Smysła	pomyślunek
Smyśny	Smyśny	mądry, zmyślny, pomysłowy, rozumny, dowcipny, itd.
Smytłåk	Smytłok	człowiek nienadający się do pracy; osoba szukająca czegoś, przewracająca coś z szelestem
Snop	Snop	osoba wywyższająca się i zarozumiała
Somsiek	Somsiek	sąsiek, drewniana skrzynia m.in na zboże, zagroda w stodole
Sondówać	Sondówać	mierzyć głębokość wody
Sor	Sor	szereg, rząd
Sowa, sowizdrzåł	Sowa, sowizdrzoł	sowa; osoba nie dbająca o włosy na głowie
Spamiēntać	Spamiyntać	zapamietać
Spańscyć sie, spanosyć sie	Spańscyć, spanosyć się	udawać pana
Spaprać	Spaprać	zepsuć, popaprać - ubrudzić
Sparty	Sparty	uparty
Sparzyć	Sparzyć	np. uderzyć (sparzyć w pysk)
Spasiony, (upasiony)	Spasiony, (upasiony)	tłusty, otyły
Spaślåk	Spaślok	osoba otyła z wydatnym brzuchem ze skłonnością do obżarstwa
Spaśny	Spaśny	tłusty
Spłacka	Spłacka	spłata
Spłazić	Spłazić	zsuwać się
Spôdek	Spłodek	wnętrze, fspotku – wewnątrz, boli mnie fspotku – bolą mnie wnętrzności
Spôdniårka	Spłodniarka, spłodniorka	dno skrzyni wozu
Spåłek	Społek	spałek, kawałek drewna do palenia, odpady tarcicy
Spôpaś	Spłopaść	lekceważyć, nie szanować ~spopaść kogoś wysmiewać się, lekceważyć kogoś
Sporo	Sporo	dużo
Spory	Spory	duży, wydatny, długo trwający, wystarczający na długo
Spoziērać	Spoziyrać	spoglądać
Spoźrēć	Spoźryć	spojrzeć
Spólnie, społym	Spólnie, społym	wspólnie
Spółka	Spółka	cos wymieszanego, np. zboża, kasza z grochem, itp
Spórka	Spórka	podpora, podpórka
Språwdzać sie	Sprawdzać się, sprowdzać się	usprawiedliwiać się
Sprawiać	Sprawiać	naprawiać, wykonywać, poprawiać
Sprzydać	Sprzydać	być potrzebnym
Sprzykrzyć se	Sprzykrzyć se	znudzić się czymś (przykrzyć – tęsknić)
Sprzēngać się	Sprzyngać się	sprzegać się, czyli zaprzegać konie różnych gospodarzy do jednego zaprzęgu
Spyrka, Špyrka	Spyrka, śpyrka	skwarka, słonina
Spyrlać, Špyrlać	Spyrlać	oszczędzać, składać
Spysznieć, spysnieć	Spysznieć, spysnieć	stać się wybrednym, pysznym, wyniosłym
Srać	Srać	defekować
Sråc	Sroc	sławojka, wolnostojąca toaleta, ale również maleńki zaniedbany budynek
Srucać	Srucać	zrzucać
Srzympek	Srzympek	krajka, tasiemka
Ståć	Stać (stoć)	trwać np. chfile to stoło
Ståć za co	Stać (stoć) za co	coś udawać, coś zastępować, zamiennik czegoś
Ståć za cym	Stać (stoć) za cym	obstawać za czymś
Ståjać, wyståjać	Stojać, wystojać	stawać, np. do poboru ale też wstawać z czegoś
Ståje	Staje, stoje	kilka stajonek (działek uprawnych)
Stajăko, stajanie	Stajonko, stajanie	pewien zwykle mały obszar guntu (obsadzone) jednym typem zboża np. żytem, ziemniakami
Starosta, starościno	Starosta, starościno	funkcja samorządowa, ale też funkcje na krakowskim weselu, "czepią" pannę młodą
Starowinka	Starowinka	grzecznie o starszej osobie
Starsy	Starsy	oficer
Starunek	Starunek	pielęgnacja
Stary byk	Stary byk	stary kawaler
Stary parób	Stary parób	stary kawaler
Stawać sie	Stawać sie	budować dom
Stawiårka	Stawiorka	stawiarka, ziemia wydobywana z dna stawu
Stådło	Stodło	stadło, para małżenska
Stok, stók, stog	Stok	stóg
Stolnica	Stolnica	deska do krojenia makaronu
Stopka	Stopka	bezpiecznik elektryczny
Stracić (sie)	Stracić (się)	stracić (zgubić się lub coś)
Stragårz	Stragosz (rz)	stragarz, belka podtrzymująca powałę
Straśny	Straśny	straszny, okropny, duży, wielki, itp.
Stroić, przystroić sie	Stroić, przystroić sie	przygotować się, przygotować do czegoś
Stroik	Stroik	przesadnie wystrojony mężczyzna
Strojnisia	Strojnisia	wystrojona kobieta, ale nie przesadnie
Strucla	Strucla	placek (ciasto) zwijaniec z nadzieniem
Strugacka, zastrugacka	Strugacka, zastrugacka	temperówka
Strugać	Strugać	strugać, ale również obierać np. ziemniaki
Struzå	Struzo	straż, warta
Stryk	Stryk	brat ojca, stryjno – żona stryka
Strzyga, strzygoń	Strzyga, strzygoń	duch umarłego chodzący po ziemi
Strzymać	Strzymać	wytrzymać
Stulić (pysk)	Stulić (pysk)	zamknąć się
Sturlać się	Sturlać się	spadać kręcąc się równocześnie
Sturmanić	Sturmanić	zmarnować, przepuścić majątek, pieniądze
Sturmåk, śturmåk	Sturmok, śturmok	określenie osoby nieporadnej w pracy i niezaradnej życiowo, głupi
Styj	Styj	a patrz, widzisz go
Styknăć	Styknonć	złączyć się, ale też wystarczyć czegoś od-do
Stynħnăć	Stynchnonć	sklęsnąć
Styrać (się)	Styrać (się)	zmarnieć, stracić coś, zmizerować
Stērany, ūtērany	Styrany, utyrany	sterany, zmęczony
Suħå wydra	Sucho wydra	osoba zbyt szczupła, chuda i mizerna
Suħalnica	Suchalnica	kofesjonał
Suħô dupa	Sucho dupa	osoba zbyt szczupła, chuda i mizerna
Suħôtnik, suchotnica	Suchotnik, suchotnica	osoba chora na suchoty (gruźlicę), zbyt szczupła, chuda i mizerna
Suħôty	Suchoty	gruźlica
Suħēlec	Suchylec	osoba zbyt szczupła, chuda i mizerna
Sudół	Sudół	dziura w ziemi, sudoły – wąwozy, głębokie rowy
Suka	Suka	suka, kobieta złośliwa i dokuczająca innym
Sukiēnka	Sukiynka	podbity futrem żupan kobiecy
Suminnie	Suminnie	naprawdę, rzetelnie
Sumitówać się	Sumitować się	tłumaczyć się, przysięgać, zaklinać
Supnica	Supnica	wąska belka, łata
Susfåł	Susfoł	człowiek nienadający się do pracy; człowiek do niczego, otyły, niezdarny, pierwotnie o niegospodarnej, leniwej kobiecie
Swacynå	Swacyno	podwieczorek, juzyna - kolacja
Swåk	Swak (swok)	mąż siostry (można też tak o wuju)
Swarzyć się	Swarzyć się	kłócić się
Swatrać	Swatrać	mówić cicho o kimś w gronie osób
Swēndåc	Swendoc	osoby włóczące się bez celu
Swojåk	Swojok	samogon, ale też topione psie sadło
Sworzēń albo sierdzien	Sworzyń albo sierdzien	metalowy element (czop) do łączenia elementów wozu lub ciągnika z przyczepą
Sygnaturka	Sygnaturka	mały dzwonek na wieży kościelnej, sygnówać – dzwonić sygnaturką
Syjka	Syjka	szyjka (kołnierz) koszuli
Symnom	Symnom	ze mną
Syty, syto	Syty, syto	haftowany, haftowana
Saflik, Šaflik	Saflik, Sz'aflik	duża metalowa miska, duża miednica o kształcie owalnym