🏡 Przejdź do Wislon.tv

Słowa na literę O,Ô

"O" w godce krakowskiej, na początku wyrazu, występuje wyjątkowo, jest obecne jedynie w zapożyczeniach. Takim wyjątkiem jest np. wyrażenie "ooołłłł!", określające współczucie dla kogoś. Wywodzi się od słowa "znoł", czyli z akcentem "znooooł!" bez wyraźnego "zn" . A "znoł" jest odpowiednikiem literackiego słowa "znów", "znowu".

Zapis alfabetem krakowskim	Zapis alfabetem polskim (wymowa zbliżona)	Definicja, wyjaśnienia, przykłady
Ô raju	Ło raju	o jejku
Ôba, Ôbie	Łoba, Łobie	obydwaj, obydwie
Ôbalać	Łobalać	obalić, przewrócić
Ôbcec	Łobcec	obrębić, np. koszulę
Ôbciăć mlekô	Łobcionć mlyko	mniejszy udój, np. krowa łobciyna dzisiok mlyko
Ôbcyndalać sie	Łobcyndalać się	robić swoje bez przejmowania się
Ôberwać sie	Łoberwać się	oberwać się przy dźwiganiu ciężaru
Ôbglădać sie	Łobglondać się	obejrzeć się
Ôbić (cepami)	Łobić (cepami)	młócić, wymłócić dokładnie
Ôbiēracyk	Łobiyracyk	koszyk do zbierania owoców
Ôbieś	Łobieś	obwieś, wisielec
Ôbjesny	Łobjesny	żarłoczny, nienażarty
Ôblēc kosule	Łoblec kosule	ubrać koszulę, zdjąć (zwlec)
Ôbłăk	Łobłonk	pałąk do koszy
Ôbmówisko	Łobmówisko	obmowa, łobmównica - ta która obmawia kogoś
Ôbôlany	Łobolany	obolały
Ôbôra	Łobora	gospodarskie podwórko, lit. obora - to chlewy (chlywy)
Ôbrok, futer	Futer, łobrok	obrok, jedzenie, nafutrować się - najeść się
Ôbtargany	Łobtargany	obdarty (obdartus)
Ôbuć	Łobuć	założyć buty
Ôbwiesić	Łobwiesić	powiesić kogoś
Ôbzarty	Łobzarty	nażarty, ale również bardzo pijany
Ôcap	Łocap	belka nad futrynami okien i drzwi, belka stropowa
Ôħlapus	Łochlapus	ochlaptus, osoba nadużywająca alkoholu
Ôħlēja	Łochlyja	osoba spożywająca alkohol ponad miarę
Ôħlējmorda	Łochlyjmorda	osoba spożywająca alkohol ponad miarę
Ôħlējus	Łochlyjus	osoba nadużywająca alkoholu
Ôħynonć sie	Łochynonć sie	zanurzyć się, ale łuchynońć sie to wysunąć się, dziecko tez się łuchynie, czyli zwichnie w kręgosłupie szyjnym
Ôciēlonka	Łociylonka	krowa po niedawnym porodzie
Ôciēpka	Łociypka	ociepka, wiązka zbóż, chrustu, słomy, itp.
Ôd zådku	Łod zodku	od tyłu
Ôdbiórka	Łodbiórka	pobór do wojska
Ôdecnăć	Łodecnonć	zbudzić się, otrzeźwieć
Ôdegnać	Łodegnać	odpędzić
Ôdelga	Łodelga	odwilż
Ôdeprzyć	Łodeprzyć	otworzyć np. drzwi, wrota (kiedyś je podpierano, zamiast zamykać na zamek)
Ôdewrzyć, ôtworzyć, zawrzyć	Łodewrzyć, łotworzyć, zawrzyć	odemknąć, zamknąć np. drzwi, wrota, itp.
Ôdmach	Łodmach	rozmach, dać z łodmachu - uderzyć z rozachem
Ôdniechcieć się	Łodniechcieć się	odechcieć się
Ôdołek, ôdół	Łodołek, łodół	dolinka
Ôdpieprzyć, ôdpieprzyć sie	Łodpieprzyć, łodpieprzyć sie	odczepić, odczepić się, ale u Krakowiaków może oznaczać też: szykownie, elegancko się ubrać, podobnie jest ze słowem "łodpierdolić" :)
Ôdsta	Łodsta	procent, odsetki
Ôdudzieć, ôzdudzieć	Łodudzieć	stracić rezon, stracić siły, ale również spokornieć, można np. łozdudzieć na słońcu
Ôdwåzyć	Łodwozyć	odważyć się, odpowiedzieć za coś, zrobić awanturę
Ôdziĕwać się, ôdziåć	Łodziywać się, łodzioć	ubierać się, sdzioć, łozdzioć - zdjąć, rozebrać
Ôdziomek	Łodziomek	pień ucięty tuż nad ziemią
Ôgieniåsek	Łogieniosek	ogienek, rozpalający się ogień w piecu, który można 'zatysic', czyli zadusić
Ôgłos	Łogłos	sygnał, dać łogłos - zaalarmować
Ôgónica	Łogónica	narządy rodne żywej krowy, martwej to "kapa"
Ôgranica	Łogranica	wsi sąsiednie, łogranicnik - mieszkaniec wsi sąsiedniej
Ôgronska	Łogronska	febra
Ôgrzebać się	Łogrzebać się	oporządzić się, inaczej mówiąc "odgrzebać się"
Ôjcowicka	Łojcowicka	dziewczyna, (np. gospodarska córka), której rodzice żyją
Ôjcowie	Łojcowie	ojcowie, rodzice
Ôjcyzna	Łojcyzna	ojcowizna, końcówka - zna ma znaczenie, np. Nowakowizna - spadek po Nowaku, itp.
Ôkazyjå	Łokazyjo	wypadek, sprowokowane nieszczęście
Ôkidać sie	Łokidać się	oblać się, ochlapać
Ôkół	Łokół	ogrodzone podwórko (łobora) pomiędzy budynkami i płotem
Ôkråwek	Łokrowek	ścinek, okrawek
Ôkrostać	Łokrostać	przyzwyczaić się do czegoś
Ôktåby	Łoktaby (łoktoby)	oktawa Bożego Ciała
Ômaga	Łomaga	niezdara
Ômasta	Łomasta	okraska, okrasa
Ômnes	Łomnes	bez przerwy, na siłę
Ômyć, ômywać	Łomyć, łomywać	obmyć, obmywać, umyć
Ôni	Łoni	zeszły (łoński rok – zeszły rok)
Ôpåsek, ôpåh	Łoposek, łopoh	pas nabijany gwoździami, zwłaszcza w stroju krakowskim
Ôpcochrany	Łopcochrany	w podartym, niestarannym ubraniu
Ôpłotki	Łopłotki	opłotki, płoty okalające sady, plątać między opłotkami - tu: chodzić po cudzych sadach
Ôpôić się	Łopłoić się	opić się, upić się - wódki - opić się wódką
Ôposać spodnice, zopaske	Łoposać spodnice, zopaske	założyć, ubrać spódnicę, zapaskę
Ôpråsać	Łoprosać	informować o pogrzebie (zapraszać? na pogrzeb)
Ôpråwdać	Łoprowdać	dać świadectwo za kimś, usprawiedliwiać kogoś
Ôprezyjå	Łoprezyjo	opresja, kłopot
Ôpserdak	Łopserdak	kapota z podbiciem ocieplającym np. barania skóra
Ôpuch	Łopuch	łopian
Ôpuścić się	Łopuścić się	wypuścić listki, ale również zaniedbać się
Ôr, ôÔrcyk	Łorcyk, łor	prostak
Ôrcyk	Łorcyk	orczyk
Ôrlongi	Łorlongi	duże korale (krakowskie)
Ôsewka	Łosewka	mankiet koszuli, także stójka (kołnierz) przy koszuli np. krakowskiej
Ôni	Łoni	zeszły (łoński rok – zeszły rok)
Ôpåsek, ôpåh	Łoposek, łopoh	pas nabijany gwoździami, zwłaszcza w stroju krakowskim
Ôpcochrany	Łopcochrany	w podartym, niestarannym ubraniu
Ôpłotki	Łopłotki	opłotki, płoty okalające sady, plątać między opłotkami - chodzić po cudzych sadach
Ôpôić się	Łopłoić się	opić się, upić się - wódki - opić się wódką
Ôposać spodnice, zopaske	Łoposać spodnice, zopaske	założyć, ubrać spódnicę, zapaskę
Ôpråsać	Łoprosać	informować o pogrzebie (zapraszać? na pogrzeb)
Ôpråwdać	Łoprowdać	dać świadectwo za kimś, usprawiedliwiać kogoś
Ôprezyjå	Łoprezyjo	opresja, kłopot
Ôpserdak	Łopserdak	kapota z podbiciem ocieplającym np. barania skóra
Ôpuch	Łopuch	łopian
Ôpuścić się	Łopuścić się	wypuścić listki, ale również zaniedbać się
Ôr, ôÔrcyk	Łorcyk, łor	prostak
Ôrcyk	Łorcyk	orczyk
Ôrlongi	Łorlongi	duże korale (krakowskie)
Ôsewka	Łosewka	mankiet koszuli, także stójka (kołnierz) przy koszuli np. krakowskiej
Ôsħowały	Łoshowały	odchowany, dobrze wyglądający
Ôskrobiny	Łoskrobiny	obierki z ziemniaków
Ôskucina	Łoskucina	odrobina, odróbka
Ôsłowiać	Łosłowiać	tłumaczyć z czegoś
Ôsłuħ	Łosłuch, osłuch	pogłoska
Ôsmĕdzić	Łosmęndzić, osmendzić	zasmucić się
Ôspolić się	Łospolić się	zarumienić się, zaczerwienić na twarzy
Ôsporzondek	Łosporzondek	rozporządzenie, zarządzenie, testament
Ôstomiły	Łostomiły	kochany, najdroższy, szanowany, szanowny, itp.
Ôstrăcić (sie)	Łostroncić (sie)	rozstrącić się czyli bardzo mocno, boleśnie, z zagrożeniem życia się poobijać
Ôstrēnzyna	Łostrynżyna	jeżyna
Ôstrēwka	Łostrywka	stojak na siano wbijany w ziemię
Ôstro pogoda	Łostro pogoda	gorąca, ustabilizowana pogoda
Ôstrzyć sie (do kogo)	Łostrzyć sie (do kogo)	stawiać się, być zuchwałym do kogoś
Ôstrzyk	Łostrzyk	kamień (osełka) do ostrzenia brzytwy
Ôswe, łoswy	Łoswe, łoswy	osobne, osobno
Ôścieplić sie, Ôścieplać sie	Łościeplić sie rozcieplic się	ocieplić się, rozgrzewać się, stawać sie ciepłym
Ôśtruchårz	Łośtruchorz	handlarz końmi
Ôtnåć	Łotnonć	uderzyć
Ôtnăć lub przyłotać	Łotnonć lub przyłotać	uderzyć
Ôtpowiadać	Łotpowiadać	stawiać się komuś, odpowiadać zuchwale
Ôtsumielić	Łotsumielić (łocsumielić)	otrzeźwić, wrócić do przytomności
Ôtwarty	Łotwarty	zuchwały, prędki do czegoś, nie bojący się niczego
Ôwcårz	Łowcorz	owczarz, ale również znachor wiejski
Ôwiēź, ôwozić	Łowiyź, łowozić	obwieźć, obwozić
Ôzbuchać	Łozbuchać	zaginać coraz więcej, nie liczyć się z otoczeniem
Ôzchodzić sie	Łozchodzić się	rozchodzić się, czyli mieć do kogoś pretensje
Ôzdartå baba	Łozdarto baba	rozkrzyczana, krzykliwa kobieta
Ôzdziēwać	Łozdziywać	rozdziawiać np. gębę
Ôzdziēwać się	Łozdziywać się	rozbierać się
Ôzdziēwiać	Łozdziywiać	rozwierać np. buzię ze zdziwienia
Ôzegnać	Łozegnać	rozpędzić
Ôzgruhy	Łozgruhy	hałasy, łozgruhy cynić - hałasować (stąd rozruchy)
Ôzkramarzyć sie	Łozkramarzyć się	rozłożyć się ze swoimi rzeczami, sprzętami, towarami, itp.
Ôzmozyć sie	Łozmozyć się	rozmnożyć się (np. kobyła się rozmożyła)
Ôzniemóc sie	Łozniemóc się	rozchorować się, zaniemóc
Ôzówać, wzówać	Łozówać, wzówać	ubierać buty
Ôzwora	Łozwora	rozwora, część składowa np. wozu konnego
Ôzynić się	Łozynić się	pobrać się (dot. obu płci)
Ôździērać się	Łoździyrać się	krzyczeć ciągle na kogoś lub coś
Ôźlazły	Łoźlazły	rozlazły, powolny, niemrawy

Na literę „Ô” zaczynają się również wyrazy, na początku których, w języku literackim, jest sylaba „roz”, np. Ôzdarła sie - rozdarła się, Ôzkramarzyła sie - rozłożyła się ze swoimi sprzętami, itp. Nie dotyczy to wszystkich słów zaczynających się sylabą „roz”, ale jest ich bardzo dużo.